Budowa woliery
Woliery buduje się różnych rodzajów i różnej wielkości. Za wolierę typową i wystarczającą należy uznać wolierę o wymiarach 5x6 m i 1,5 m wysokości, w jednym rogu z niskim daszkiem z trzciny lub słomy.
W niektórych hodowlach w wolierach rodzinnych nie robi się żadnych daszków, zastępując je krzewami lub niskopiennymi drzewkami.
Najpraktyczniejsze okazały się woliery budowane po 4 w czworoboku. Daje to oszczędność siatki z uwagi na wspólną ścianę podłużną i wspólną ścianę poprzeczną. W rogach przylegających do siebie robi się daszki, które w ten sposób stykają się z sobą i stanowią osłonę ze wszystkich stron.
Można również szereg takich czworoboków, np. pięć, czyli dwadzieścia wolier rodzinnych, stawiać rzędem obok siebie, co daje jeszcze większą oszczędność miejsca i materiału. Z uwagi jednak na ewentualność przenoszenia wolier w inne miejsce, co czasem może być wskazane ze względów sanitarnych, wygodniejsze są czworoboki wolier nie złączone ze sobą.
Należy zaznaczyć, że dla oszczędności, która w każdej hodowli ma duże znaczenie, jak również ze względów praktycznych zamiast siatki drucianej daje się od góry siatkę sznurkową, o którą spłoszone bażanty nie rozbijają sobie głów. W hodowli zamkniętej na pokrycie woliery daje się siatkę drucianą, a pod nią umieszcza się lekkie siatki sznurkowe ze starych sieci rybackich.
W hodowli półzamkniętej i zamkniętej używa się czasami wolier, w których bażanty mogą być przetrzymywane przez cały rok.
Woliery mogą składać się z szopy i osiatkowanego wybiegu. Szopa ma półotwarte schronienie połączone z wybiegiem, a od tyłu korytarz. Korytarz w takich wolierach połączony jest drzwiami ze schronieniem, które ma trzy pełne drewniane ściany i czwartą zwisającą od dachu na 70 cm. Od dołu schronienie połączone jest bezpośrednio z wybiegiem. Szopa przeznaczona na jedno gniazdo (6-8 ptaków) ma 3-5 m długości, licząc wzdłuż korytarza, a 3-4 m szerokości w stronę wybiegu. Korytarz ma 1 m szerokości. Powierzchnia wybiegu wynosi około 45 m2.
Wewnątrz wybiegu sadzi się kilka świerków lub małych karłowatych drzewek, licząc 5-6 drzewek na wybieg o powierzchni 45 m2. Zamiast drzewek można 5-6 m2 obsadzić topinamburem. Pozostałą część wybiegu obsiewa się owsem lub jęczmieniem.
Wybieg jest całkowicie pokryty siatką z drutu grubości 1,2 mm i otoczony siatką z drutu nieco grubszego (2 mm), wpuszczoną na 60 cm w ziemię. Czworokątne oczka (2,5X2,5 cm lub 2,5X5 cm) są praktyczniejsze od sześciokątnych. Pod górną siatką rozwiesza się stare sieci rybackie.
Woliery takie mają zwykle 2-2,5 m wysokości.Jeżeli szopa jest drewniana i nie ma głębszych fundamentów, należy zabezpieczyć ją siatką wkopaną w ziemię w ten sam sposób jak wybiegi.
Przed wpuszczeniem bażantów woliery dezynfekuje się palonym wapnem, a następnie wysypuje plewami. Wśród plew powinno być dużo nasion drobnych chwastów, a w zimie nasion roślin oleistych. Plewy zmienia się co 14 dni.
Niektórzy hodowcy radzą we wszystkich typach wolier rodzinnych otaczać wybiegi deskami lub papą. Zapobiega to walkom, jakie koguty z sąsiadujących ze sobą wolier stale staczają ze sobą. Walki takie bardzo osłabiają koguty i ujemnie odbijają się na deptaniu kur. Inni hodowcy bażantów uważa takie zasłony za szkodliwe. Według niego bażanty po ustawieniu takich zasłon dziczeją i każda pojawiająca się istota wywołuje wśród nich niepokój.
Naszym zdaniem bażanty płoszone częstym widokiem ludzi znacznie obniżają swoją nieśność. Dla przykładu podaje, że w wolierze obszernej, obsadzonej malinami i świerkami, w klatkach środkowych uzyskano w ciągu maja i czerwca przeciętnie po 30-35 jaj od jednej kury, w tym samym zaś czasie kury w wolierach wystawionych na większą widoczność przechodzących ludzi zniosły przeciętnie po 8-10 jaj.
W wolierach wyżej opisanych można utrzymywać bażanty przez cały rok. Woliery te mają zastosowanie głównie w hodowli bażantów ozdobnych hodowanych na pióra.
W większych hodowlach bażantów łownych ze względów sanitarnych bardziej wskazane jest przetrzymywanie bażantów przez zimę w wolierach zimowych, a przed wiosną przenoszenie ich gniazdami do typowych wolier rodzinnych.